Daim Yıldız Anason
DAİM YILDIZ ANASON anason aromalı yepyeni bir distile içki
Viskiden farklı distile içkileri anlattığım Malternatif bölümünde ilk defa anasonlu bir içki var. Çıktığı anda yeni bir alkollü içki kategorisi yarattığı için Daim Yıldız Anason uzun uzun anlatılmayı hak ediyor.
Daim Yıldız Anason şişesini sosyal medyada ilk gördüğümde herkes gibi ben de şaşırdım. Daim’i Türkiye’de rakı dendiğinde akla gelen ilk firma olan Mey İçki çıkardığı için beyaz rengiyle ilk bakışta “su katılmış bir rakı” izlenimi yaratıyordu. Ancak biraz okuyunca ve tadınca durumun hiç de böyle olmadığını ve yepyeni bir içki kategorisi olduğunu gördüm. O yüzden aşağıda uzun uzun anlattıklarımı bir çırpıda özetleyeyim: Daim bir rakı değil, Daim su katılmış bir rakı değil.
Dünyada anason aromalı pek çok içki bulunuyor. Türk rakısı, uzo, pastis, sambuca, Galliano likör bunlardan bazıları. İçkiler arasında üretim yöntemleri açısından önemli farklar olduğu için hepsi anason koksa da aslında farklı farklı içkiler. Daim Yıldız Anason da rakı tanımına uymayan ve rakıdan da uzodan da izler taşıyan yepyeni bir içki
Türk Gıda Kodeksi Alkollü İçkiler Tebliğine göre anasonla aromalandırılmış bir içkinin “Türk rakısı” olarak adlandırılması için yasayla belirlenen bazı özellikleri taşıması gerekiyor:
- Üzüm kökenli bir distilat olan suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış suma kullanılması
- Beş bin litre veya daha küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde Pimpinella anisum türü anason tohumu ile ikinci kez distile edilmiş olması
- Üründeki toplam alkolün en az %65’inin suma olması
- Alkol oranının en az %40 olması
- Türkiye’de üretilmiş olması
Okuduğunuz üzere rakı üretiminde en önemli şartlardan biri üzüm kullanılması. Her şeyden önce Daim buğday alkolünden üretildiği ve üzüm suması içermediği için rakı değil
Rakı üretebilmek için alkolün içine sonradan anason / anason yağı eklemek yeterli değil. Latince adı Pimpinella Anisum olan anason tohumlarının bakır imbiklere konması ve alkolün bu anasonla tekrar damıtılması gerekiyor. Daim Yıldız Anason üretilirken Pimpinella kullanılarak distilasyon uygulanmış ancak sonradan bambaşka bir anason türü (İllicium Verum) olan Yıldız Anason aroması da eklenmiş. Bizim bildiğimiz rakıda yıldız anason bulunmaz. Daim Yıldız Anason bu nedenle de rakı değil ve yıldız anason da içeren Yunan içkisi uzo ve Fransız içkisi Pastis’i hatırlatıyor.
Daim gerçekten ilginç bir içki ve herhangi bir kategoriye sokmak zor. Bazı özellikleriyle cine de benziyor. Cin üretmek için herhangi bir alkolü alır ve ardıç otu aroması baskın olacak şekilde yeniden distile edersiniz. Daim Yıldız Anason’da da alkolün içine ardıç otu değil ama anason eklenmiş. Bu özellikleri ve üretim şekliyle cini de hatırlatıyor.
Rakı en az %40 olmalı, Daim %22.5 alkol oranında sunuluyor. %40 demek en kaba tanımıyla şişenin içinde 40 birim rakı, 60 birim su var demek. Bu oranlarda anason yağı beyazlamadığı için bizim rakılarımız şeffaf. Daim %22.5 ABV yani 22.5 birim alkol, 77.5 birim su içeriyor. Şişede su oranı fazla olduğu için anason içkiyi beyazlatmış ve şişesinde beyaz göründüğü için rakı hissi veriyor.
Daim Yıldız Anason Tadım Notları
Daim %22.5 ABV ile 35 cl lik (ufak) şişelerde sunuluyor ve başka boyda şişesi yok. Beklendiği üzere etiketinde “rakı” kelimesi geçmiyor ve “anason aromalı distile içki” olarak belirtilmiş. Yeni yönetmeliğe göre İçindekiler yazılması gerekmiyor; arka etiketinde İçindekiler için Mey İçki web sitesine bakılabileceği belirtilmiş
Herkes rakıya benzettiği ve bana da daha okuduğum anda uzoyu hatırlattığı için Daim Yıldız Anason tadım notlarımı direk yazmak yerine Yeni Rakı ve Ouzo Palimari Uzo ile karşılaştırmalı tadım yaptım. Bir kadehimde %22.5 Daim, bir kadehimde birebir sulandırdığım için %45’ten %22.5 a inmiş Yeni Rakı, birinde de sulandırarak %22.5′ indirdiğim uzo var:
Daim çok hafif ve uçucu bir burna sahip. Yeni Rakı’daki yoğun anason aromasından eser yok. Bunda en önemli etken soğuk içilmesinin önerilmesi ve buzdolabından çıkardıktan hemen sonra tadım notu almam olabileceği için oda ısısına kadar beklettim ve daha sonra da kokladım. Oda ısısına geldikten sonra daha zarif, parfümsü bir anason aroması alınıyor. Uzodaki rezene / adaçayı notaları da Daim’de bulunmuyor. Tatlı bir burnu var.
Daim’in Yeni Rakı’ya göre çok daha tatlı, uzoyu hatırlatan hafif bir damağı var. İki bardağım da %22.5 ABV olmasına rağmen Yeni Rakı’da alkolü daha net hissederken Daim alkolünü hissettirmiyor ve boğazı yakmıyor. Tatlı bir likör içer gibi, Yeni Rakı’nın baharatlı damağının yanında çok daha hafif, damakta rakı yoğunluğu ve yağlılığı yok
Bitiş yine uzoyu hatırlatıyor kısa süreli ve uçucu, iç baymayan bir tatlılığı var.
Beyazlığı sulandırılmış Yeni Rakıya göre daha açık ama sulandırılmış uzodan çok daha beyaz.
Daim Yıldız Anason Kimler İçin
Öncelikle baştan söyleyeyim, Daim meyhanede rakısını istediği kadar su ekleyerek damak zevkine göre ayarlayan veya sek içen rakıseverler için uygun değil. Daim sadece 35 cl’lik küçük şişede satılan ve “bir sofralık” hızlı ve güvenli bir çözüm yaratan bir anasonlu içki. Bildiğiniz gibi ülkemizde 20 cl lik küçük şişeler TEKEL’lerde satılamıyor. Evde rakı içmek isteyen bir kişinin mutlaka 35, 70 veya 100 lük bir şişe alması gerekiyor. Daim’i “rakı alternatifi” olarak konumlandırmayı doğru bulmuyorum ama küçük ve uygun fiyatlı şişesiyle tek kişilik pratik bir çilingir sofrası yaratmak isteyenler, fiyatlar ve vergiler yüzünden rakı ritüelinden uzaklaşanlar için uygun olduğunu söyleyebilirim. Nitekim firmadan aldığımız bilgiye göre Daim Yıldız Anason restoran, meyhane ve barlarda değil TEKEL’lerde satılacakmış.
Daim Yıldız Anason “soğuk tüketilmesi” önerilen bir içki ancak buzdolabından çıkardığımda burnu çok zayıf kaldı, önerim oda ısısında kalması ve 2-3 buz eklenerek bardağında soğutulması.
Daim’le ilgili ilginç bir gözlemim burnunun sulandırılmış rakıyla karşılaştırıldığında çok çok hafif olması. Bu nedenle “anason kokusu ağır geliyor rakı içemiyorum” diyerek meze sofrasında rakı içen arkadaşlarına eşlik edemeyenler için de bir alternatif olabilir.
Kaynağı Belli Bir Alkol
İçki uzmanı bir doktor olarak son yıllarda en rahatsız olduğum konulardan biri insanların kaynağı belli olmayan, kalite kontrol basamaklarını bilmediğimiz etil alkollere anason yağı ekleyerek rakı benzeri içkiler yapması (viski bile üreteni gördüm). Bu konuya ne zaman parmak bassam okurlarım “kaynağımız güvenli” yanıtı verse de ben kişisel olarak nerede üretildiğini ve metil alkol oranını bilmediğim, ISO kontrollü bir tesisten çıkmayan bir alkole anason eklenerek yapılan bir “rakımsı” içerek göz sağlığımı ve hayatımı riske atamam ve kimsenin de bu riski almasını istemem (Çok az bile metil alkol içilse körlük, karaciğer yetmezliği vs gibi kötü sonuçları olduğunu bu yazımda anlatmıştım)
Daim “evde kendim yapınca daha ucuza geliyor” diyerek bu dev riski alanlara da güvenli ve sağlığı riske atmayan bir içki alternatifi olabileceği için de memnun oldum.
Şu anda yazmakta olduğum yeni kitabım distile içkiler üstüne ve orada da rakıya uzunca yer veriyorum. Geleneksel içkilerimizden olan rakıdan 500 yıl sonra yepyeni bir anasonlu içki yaratılmış olması takdire değer. Mey İçki ekibini kutluyor ve inovatif yeni projelerini heyecanla bekliyorum