Viski Markalarını Okuma Rehberi
İskoç tek malt viskilerin markalarını doğru okuyabilmek her viskisever için en sıkıntılı konulardan biri. Markayı bırakın, basit bir “Islay viskilerini çok severim” cümlesini sarfederken bile durup düşünüyoruz “izla” mı diyelim, “ayley” mi diyelim, yoksa “ayla” mı diye… (doğrusu “ayla” bu arada)
Dün gece İstanbul’u ziyarete gelen İskoç dostlarıma meyhane/rakı/meze kültürü dersi verirken (e buraya kadar gelmişler, oturup viski içmek ayıp olurdu:) konu konuyu açtı ve elbette viski konuşmaya başladık; çocukken tatillerini Jura adasında geçiren dostum John’u bulmuşken oraları anlattırmak ve ne zamandır aklımda olan bazı markaları bilen birinin ağzından duymak için çok iyi bir fırsat oldu. Üstüne de biraz araştırma yapınca bu yazı ortaya çıktı.
Neredeyse tüm markalar İskoç Galcesi kökenli olduğu için gördüğümüzle okunuşu arasında dev farklar olabiliyor. Highland Park, Springbank gibi İngilizce okuması kolay markalar tamam ama özellikle Bruichladdich, an Cnoc, Bunnahabhain, Caol Ila vs gibi kaç dil bilseniz bile tahmin yürütemeyeceğiniz markalar için bu rehberi hazırladım. İskoç Galcesinde sadece 18 harf bulunuyor (a, b, c, d, e, f, g, h, i, l, m, n, o, p, r, s, t, u) ve harf öbekleri oluşturarak bazı sesleri okuyabiliyorlar, elbette bu da işleri çok zorlaştırıyor.
Normalde bir dilin okunuşunu göstermek için uluslararası kabul görmüş fonetik semboller kullanılır ama işi daha da kolaylaştırmak için direk Türkçe yazdım, tam sesleri karşılamıyor ve biraz komik görünüyor olabilir ama en azından çok yaklaşmış oluyoruz:)
An Cnoc: Anok
Aberfeldy: Abırfeldi
Aberlour: Aberlağur
Ardbeg: Aardbeg
Ardmore: Aardmoğr
Arran: Aarın
Auchentoshan: Oğhıntoşın
Balblair: Balbleyr
Balvenie: Balveni
Benriach: Benriyık
Benromach: Benromak
Bowmore: Bovmoğr
Bruichladdich: Bruykladik
Bunnahabhain: Bunnahaabın
Caol Ila: Kuulayla (Kal İğla)
Cardhu: Kardu
Craggenmore: Kraagınmoğr
Dalwhinnie: Dalvıni
Glen Garioch: Glengiyırih
Glenfarclas: Glenfarklas
Glenfiddich: Glenfiddik
Glenkinchie: Glenkinçi
Glenlivet: Glenlivıt
Glenmorangie: Glenmoorıncii
Highland Park: Haylend Park
Jura: Cuğra
Knockando: Nokındu
Lagavulin: Lagavuulin
Laphroaig: Lafroyg
Oban: Oğbın
Macallan: Maakalın
Strathisla: Stratayla
Talisker: Taaliskır
Tamdhu: Tamdu
Tomintoul: Tomıntaul
Esquire dergisi İskoç aktör Brian Cox’la bir seri video çekmiş. Her markanın okunuşunu onun ağzından dinlemek isterseniz:
http://www.esquire.com/blogs/food-for-men/scotch-whisky-brands-list-5841578
İngilizce bilenler için bu linklerde de ayrıntılı anlatımlar var:
http://whiskycast.com/resources/other-resources/scotch-distillery-names-pronunciations/
http://www.whiskyforeveryone.com/whisky_basics/scottish_pronounciation.html
http://www.scotlandlogue.com/scotch-whisky-pronunciation-guide.html
Slainte!! (Slança)
