Viski Satın Alma Rehberi
Özellikle viskiye yeni başlayan gençler için “hangi viskiyi alsak?” sorusunun yanıtı genellikle o anda cepteki bütçeye göre belirleniyor. Yine malesef viski kültürümüzün çok gelişmemiş olması nedeniyle, o genç arkadaşım bir viski reyonunun önünde durduğunda hangisi harman, hangisi malt,hangisi burbon ayırımına gitmeden “fiyatı iyiymiş”, “adını da çok duyuyoruz” gibi basit kriterlerle viski satın alma işlemini gerçekleştiriyor.
Bu blogda – biraz ukalalık da ederek – yurtdışından aldığım, Türkiye’de bulma şansımız olmayan viskilerden bahsedebiliyorum; bunun için herkesten özür dilerim ancak elbet bir gün biz de “müreffeh ülkeler” düzeyine erişeceğiz ve adı geçen tüm viskileri Türkiye’deki raflarda da görme şansı bulacağız diye umut ediyorum. Nitekim ülkemizde de sürekli yeni markalar görmeye başladık ( 2016’nın yeni viskileri için tıklayın )
Raflarda yüzlerce çeşit viski göreceğimiz günlere kadar en azından ülkemizde ne var ne yok hakim olmak gerektiğini düşünüyorum. Pernod Ricard, Diageo, Brown Forman gibi dünya alkollü içki devleri Türkiye’de de faaliyet gösteriyor ve portfolyolarındaki pek çok viskiyi Türkiye’de raflarda görmek mümkün.
Sohbetlerim sırasında “viski blogum var ve viski kültürü yazarıyım” dediğim zaman bana en çok sorulan viskilerin Jack Daniels No:7, Gentleman Jack, Johnnie Walker, Chivas Regal ve Lagavulin olduğunu söyleyebilirim. Genel eğilimi görmek için Twitter’da basit bir “viski” araması yapmak da yeterli. Viski içtiğini söyleyerek fotoğraf paylaşan pek çok insanın bu viski markalarını ilk tercih yaptığını görmek mümkün.
Harmanlanmış Viskiler
Bir viski reyonuna gidip önünde durduğumuzda ilk dikkat çeken viskilerin İskoç harman viskiler ve Amerikan viskileri olduğunu söylemek mümkün. Harmanlanmış (blended) viskilerden J&B, Chivas Regal 12, Ballantine’s, Johnnie Walker, Cutty Sark , Dewar’s White Label, Dimple, Famous Grouse gibi markalar çeşitli yıl ekspresyonlarıyla her tekel bayiinde veya büyük market zincirlerinde bulunabiliyor. Harmanlanmış viskilerin büyük bir çoğunluğu single malt viskiler kadar spesifik bir burun ve tada sahip olmayan, rahat içimli, hatta buzla tüketilebilecek viskiler. Bütçenize uygun olan bir tanesini rahatlıkla seçebilir ve kalitesinden emin olarak içebilirsiniz. Harman viskiler de B1, B2, B3, B4 olarak inceleniyor. Bazıları daha tatlı, bazıları daha isli. (Harmanlanmış viskiler yazımdaki tabloya göz atın) Bu viskilerin neredeyse hepsi %40 alkol oranıyla satışta ve 100-200 TL bandındaki fiyatlarıyla başlangıç için çok uygun. Elbette bu markaların tadım notlarıyla öne çıkan ekspreysonlarını da daha yüksek fiyatla görmek mümkün (Johnnie Walker Blue Label, Chivas Regal 18 gibi) ancak ülkemizdeki vergiler de eklenince malesef pek çok tüketici için ulaşılabilir bir fiyat olmayan >500 TL gibi şişe fiyatlarıyla pazarda yer alıyorlar. Bu tür viskilere premium, ultra premium harman viskiler diyoruz.
Amerikan Viskileri
Amerikan viskileri de raflarda sıkça gördüğümüz ve pek çok insana viski dendiğinde akla gelen ilk viskiler. Jack Daniel’s, Gentleman Jack, Single Barrel Jack Daniel’s gibi Tennessee viskileri (burbon değil) ve JimBeam, Bulleit gibi burbonlar pek çok satış noktasında rahatlıkla bulunabiliyorlar. Amerikan viskileri İskoç viskilerinden oldukça farklı proseslerle ve tahıllarla (mısır, çavdar, vb) yapılıyor ve çok özel lezzetler sunuyorlar ancak bu viskilerin “viski” denince ilk akla gelen markalar olmalarını doğru bulmuyorum. Bu nedenle viski seçimi yaparken aşağıda bahsettiğim, adları çok tanınmayan tek malt viskilere de bir fırsat verilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Daha önceki yazılarımda (hatta blog yazılarımın %90’ında) malt viskilerden bahsediyorum. Malt viskiler Türkiye’de çeşit olarak en az olan viski grubu. Yüzlerce malt viski markası olmasına rağmen bizde çeşit sayısı bir elin parmaklarını geçemiyor malesef. İskoçya’nın farklı bölgelerinden gelen bu viskiler üretildiği coğrafyaya bağlı olarak çok büyük farklar gösteriyor. Viskiye yeni başlayan arkadaşlar için de içimi daha rahat, çiçeksi, meyvemsi, vanilyalı notalarıyla meşhur diğer bölge malt viskilerinden Glenfiddich, Glenmorangie, The Glenlivet, Cardhu, Balvenie, Singleton, The Macallan, Aberfeldy, Aberlour, Benromach gibi markalar raflarda kolaylıkla bulunabiliyor. Singleton, Aberfeldy, Singleton, Glenfiddich 12 gibi tek malt viskiler uygun fiyatlarıyla bir sonraki viski alışverişinizde aklınızda olmalı. Islay bölgesinin isli ve fenol kokusu baskın devleri Lagavulin, Laphroaig, Ardbeg ve Caol Ila’yı da pek çok satış noktasında görmek mümkün. Elbette deneyimli damaklar için aralarında büyük farklar olsa da, viski denince akıllarına gelen ilk viski markası Jack Daniel’s olan arkadaşların biraz fiyat farkı olan ama benzer yoğunluktaki bu viskileri de denemelerini çok isterim.
Türkiye Dışında Fiyatlar
Yurtdışına gidecekseniz veya bir tanıdığınıza içki ısmarlayacaksanız yurtdışındaki ve duty free’lerdeki fiyatları da bilmeniz iyi olur elbette. İçki tanıtım yasasından sonra İstanbul Atatürk havalimanı dutyfree işletmeleri, ATÜ, web sitesinden alkollü içkileri çıkarttığı için malesef hangi viski kaça, hangisinde kampanya var bilmek pek mümkün olamıyor. Facebook’taki Viski Tutkunları grubumuzun üyeleri kimi zaman fiyat bilgisi paylaşıyor.
Genel bir fiyat fikri edinmek farklı web sitelerini kullanabilirsiniz. Bu siteler yalnızca fiyat değil kafanızda oluşabilecek “hangi viski Speyside, hangi viski Islay, Bushmills İskoç mu İrlanda mı” gibi soruları da yanıtlamak ve genel kültürünüzü artırmak için de kullanabileceğiniz siteler)
http://whiskey.findthebest.com/
adresinde farklı filtreler uygulayarak mesela “fiyatı 50-100 Dolar arasında olan Speyside maltları” gibi aramalar yapmak mümkün.
Geçenlerde Viski Dergileri yazımda tanıttığım Whisky Advocate güzel bir dergi olmasının yanısıra çok zengin web sitesiyle de benim referans olarak kullandığım kaynaklardan biri. Bu sitede de bir “satın alma rehberi” bulunuyor ve yine yukarıda saydığım amaçlar için kullanabilirsiniz.
http://whiskyadvocate.com/buying-guide/ (sayfanın sağ tarafında bulunan açılır menüleri farklı kombinasyonlarda deneyebilirsiniz)
Değişik markaları denemek insanı çok zenginleştiriyor ve damağında yeni deneyimler yaratıyor. Bu yüzden aklınıza viski geldiğinde “Jack ve çikolata” “J&B ve fıstık” ın ötesine geçip haydi bir de malt viski deneyelim, bugün de yanında çikolata değil de peynir yiyelim, içine kola koymadan içelim diyebilmek damak zevkinizi çok zengileştirecek ve viskilerin muhteşem dünyasında yepyeni ufuklar açacaktır…
