Viski Sözlüğü
MELEKLERİN PAYI | Alkol olgunlaşırken fıçıdan buharlaşan hacme verilen ad. İskoçlar buharlaşan alkolün meleklere gittiğine ve bunun karşılığında müthiş viskiler elde ettiklerine inanmaktadır. İskoçya’da yılda %2 düzeylerindeyken, Hindistan ve Tayvan gibi nemli ve sıcak iklimlerde %16’ya kadar çıkabilir. |
---|---|
A | |
ABV | (alcohol by volume) alkolün yüzde olarak değerini belirtmek için kullanılan bir kısaltma |
Alkol Kasası | (Spirit Safe) İmbikten çıkan alkolün içinde aktığı kilitli cam kutu. |
Amilaz | Mayşe tankında nişastayı maltoza çeviren enzim |
Aqua Vitae | Latince “Yaşam Suyu” Viski gibi damıtılarak üretilen alkollere verilen genel ad |
Arpa | Viski üretiminde en sık kullanılan tahıl. Tek malt viskiler %100 arpa kullanılarak üretilmektedir. |
B | |
Bağımsız Şişeleyici | Damıtımevlerinin ürettiği viskileri fıçıyla satın alarak kendi markası altında şişeleyen firmalar (Örn. Master of Malt, Compass Box) |
Baş Damıtımcı | Viskinin tüm üretim aşamalarından sorumlu olan damıtımevinin en önemli çalışanı. Viskinin tadı, kokusu, kalitesi, şişelerin renk ve lezzet tutarlılığından başlıca sorumlu kişi. |
Baş Harmancı | Bir harman viskinin içine hangi tek malttan ne kadar miktarda gireceğini belirleyen firma çalışanı. Viski endüstrisindeki en önemli görevlerden biridir. |
Bitiş | Viski tadımı sırasında viski yutulduktan sonra ağızda ve damakta bıraktığı izlenim. Kısa, orta ve uzun olarak tanımlanabilir. |
Burbon | Amerika’da üretilen, yasa gereği üretiminde %51-80 oranında mısır kullanılması gereken, yeni üretilmiş beyaz meşe fıçılarda olgunlaştırılan viski türü. En fazla Kentucky eyaletinde üretilmektedir. |
Burun | Viski tadımı sırasında koklayarak alınan duyular |
C-Ç | |
Cask Strength | Fıçıdan çıktığı alkol düzeyinde şişelenen, şişelenmeden önce suyla seyreltilip alkol düzeyi düşürülmemiş viski |
Coffey İmbiği | Sürekli damıtım işlemi yapılabilen sütun imbikler. Harmanlanmış viskilerin içine katılan tahıl viskilerin üretiminde kullanılır. Aeneas Coffey tarafından 1830’da İrlanda’da icad edilmiştir. |
Copita | Genellikle şeri için kullanılan ancak her türlü alkolü tadarken kullanıma uygun ağzı daralan küçük, dar kadeh |
D | |
Damıtım | İçinde alkol bulunan bir sıvının ısıtılıp buharlaştırılması ve daha sonra tekrar soğutularak daha yüksek bir alkol oranı elde edilmesini sağlayan işlem. Damıtım işlemi imbiklerde yapılır. |
Denge | Viskinin içindeki farklı aromaların birbiriyle denge içinde olduğu, birbirini baskılamadığı bir viski tadım terimi |
Dram | İskoçya’da “bir tek viski” yi tanımlamak için kullanılan bir terim. Tam ölçüsü bilinmemektedir. |
E | |
Evlendirme | Farklı fıçılarda olgunlaşmış viskileri tek bir fıçı veya tanka alarak tadlarının birbirine karışmasını sağlama işlemi |
F | |
Fenol | Turba yandığı zaman ortaya çıkan ve Islay viskilerine isli, turbamsı kokuyu veren kimyasal madde. (bkz ppm) |
Fermentasyon | Arpanın içinde bulunan glukozun (şekerin) maya kullanılarak alkole dönüştürülmesi işlemi |
Fırınlama (kilning) | Maltlanmış arpanın kurutularak çimlenme işleminin durdurulması. Fırınlamada turba kullanılırsa malt daha isli bir tad alır. |
Fıçı | Viskiyi yıllandırmak için kullanılan, genellikle Amerikan/Avrupa meşesinden tutkal ve çivi kullanılmadan üretilen kap. Viski yıllandırmak için yeni fıçılar kullanılabileceği gibi burbon, şeri, şarap gibi pek çok diğer içkinin bekletildiği fıçılar da kullanılabilirButt fıçı: 500 lt, Pipe fıçı: 430 lt, Puncheon fıçı: 320 lt, Hogshead fıçı: 250 lt, Barrel: 200 lt, Quarter fıçı (çeyrek fıçı): 125 lt |
G | |
Glencairn | Viski tadımı için tasarlanmış, kısa ayaklı, geniş gövdeli ve dar ağızlı bir kadeh türü |
Grist | Maltlanmış tahılın değirmende öğütülerek aldığı kaba un formu. |
H | |
Harman | Arpa ve diğer tahıl viskilerinin karıştırılması (harmanlanması) ile üretilen viskilere verilen genel ad |
Harman Malt | (eski adı Vatlanmış (vatted) malt) Birden çok tek malt viskinin karıştırıldığı bir harman. Tek malt viskilerin diğer tahıl viskileri ile harmanlandığı “harmanlanmış viski” ile karıştırılmamalıdır. |
Harmanlanmış Viski | Tek malt viskilerin diğer tahıl viskileri ile harmanlandığı viski türü. Satışta olan viskilerin %90’ı harmanlanmış viski sınıfındadır |
I-İ | |
İlk İmbik | (Wash Still) Fermente olan %6-8 alkol içeren sıvının damıtılarak %10-20 alkol düzeyine ulaştığı imbik |
İmbik | Viski damıtımının yapıldığı özel şekilli, çoğunlukla bakırdan yapılan özel aparat |
K | |
Karamel | Viskinin rengini koyulaştırmak için kullanılan tatsız ve kokusuz bir renklendirici (E150). Genellikle harmanlanmış viskilerde renk tutarlılığı sağlamak için kullanılır. |
Kuğu boynu | Armut şekilli imbiğin boyun kısmının incelip kıvrılarak kuğu boynuna benzer bir şekil aldığı nokta; buharlaşan alkolün yoğunlaşması için önemli bir yapıdır. |
L | |
Lale kadeh | Yuvarlak şekilli, ağzı kenara yakın genişleyen bir kadeh türüdür; tadım sırasında aromaları güçlendirmektedir. |
Malt | Islatırlarak çimlendirilmiş bir tahılın kurutulması ile elde edilen tahıl. Tahılın içinde bulunan nişastanın (kompleks şeker) basit şekerlere çevrilmesini sağlayan enzimleri ortaya çıkarır. |
Matürasyon | Bkz. Olgunlaştırma |
Maya | Şekeri tüketerek alkol oluşturan bir mikroorganizma |
Mayşeleme | Kaba un (bkz grist) haline getirilmiş tahılın sıcak suyla karışıtılarak alkole dönüşebilecek şekerlerin ortaya çıkarılma işlemi |
Mayşeleme Tankı | Mayşenin oluşturulduğu ve mayanın eklendiği çok büyük hacimli tanklar |
MELEKLERİN PAYI | Alkol olgunlaşırken fıçıdan buharlaşan hacme verilen ad. İskoçlar buharlaşan alkolün meleklere gittiğine ve bunun karşılığında müthiş viskiler elde ettiklerine inanmaktadır. İskoçya’da yılda %2 düzeylerindeyken, Hindistan ve Tayvan gibi nemli ve sıcak iklimlerde %16’ya kadar çıkabilir. |
Meşe | (Latince Quercus) Viskiyi olgunlaştırmak için kullanılan fıçıların hammaddesi olan ağaç. Beyaz meşe (Quercus Alba) ve Avrupa meşesi (Quercus Robur) en sık kullanılan meşe türleridir. Japon viskileri için Mizunara (Japon meşesi) da kullanılmaktadır. |
Olgunlaştırma (matürasyon) | Viskiye tat ve renk kazandırmak için fıçıda uzun yıllar bekletme işlemi |
P | |
ppm | (parts per million) bir viskindeki turba etkisini (fenol miktarını) gösteren ölçü birimi |
Proof | Amerika’da alkol düzeyini belirlemek için kullanılan ölçü. ABV cinsinden % alkolün 2 katıdır. (%40 alkol = 80 proof) |
Pure Malt | Harmanlanmış malt viskiler için kullanılan ve günümüzde geçerliliğini yitirmiş bir terim |
S-Ş | |
Single Cask (Single Barrel) | Tek bir fıçıdan çıkmış viskinin şişelenmesi |
Sonlandırma | Fıçıda olgunlaşmış bir viskinin farklı bir karakterdeki fıçıya alınarak değişik tatlar elde etme işlemi. Örn. 8 yıl burbon fıçısında olgunlaştırılmış bir viskinin son 6 ay bir şarap fıçısına alınması |
Soğuk Filtrasyon | Viskilerin şişelenmeden önce soğutulup filtre edilmesi işlemi. Bu yöntemle soğutulan veya içine buz atılan viskinin bulanması önlenmektedir. |
Sürekli Damıtım | Bkz. Coffey İmbiği |
T | |
Tahıl viskisi | Arpa dışındaki tahıllar kullanılarak üretilmiş viski. Sıklıkla buğday, çavdar ve mısır kullanılmaktadır. Coffey imbiği kullanılarak üretilir. |
Tek Malt | Tek bir damıtımevinde arpa kullanılarak üretilmiş viski |
Tek Pot İmbik | Sadece İrlanda’ya özgü bir üretim yöntemi. Maltlanmış ve maltlanmamış (yeşil) arpanın karıştırıldığı ve 3 kere damıtıldiği bir viski türü |
Tumbler | Viski içmek için kullanılan ayaksız bir bardak türüdür. |
Turba (Torf) | Bitki gibi organik maddelerin toprakta çürüyerek oluşturduğu, kömür öncülü bir madde. İskoçya ve İrlanda’da bol miktarda bulunur ve arpaların kurutulması için fırınlama işleminde yakıt olarak kullanılır. Yandığı zaman ortaya çıkan fenoller özellikle Islay viskilerinin isli ve kendine has tadını verir. |
Turbasız Kurutma | Arpanın kurutulması sırasında yakıt olarak turbanın kullanılmadığı, sıcak havayla kurutulma işlemi |
Tükürme Kovası | (spittoon) Viski tadımı sırasında, özellikle çok sayıda viski tadılıyorsa, ağıza alınan viskinin tükürüldüğü kap |
U | |
Uisge Beatha | İskoç Galcesinde “yaşam suyu” anlamına gelen bir terimdir. Uisge kelimesi yıllar içinde değişerek whisky (viski) kelimesine dönüşmüştür. |
V | |
Vatlama | Birden çok damıtımevinde üretilmiş tek malt veya tek tahıl viskilerin karıştırılma işlemi |
W | |
Wash | Daha sonra damıtılarak alkol oluşturacak, fermente olmakta olan sıvı |
Washback | Daha sonra damıtılarak alkol oluşturacak, fermente olmakta olan sıvıların içinde durduğu tank |
Y | |
YBV (Yaş Belirtilmeyen Viskiler) | Non Age Statement – Şişe üstünde yaş belirtilmeyen (rakam görmediğimiz) viskiler. Bir viski üstünde gördüğümüz rakam o şişenin içindeki en genç viskinin yaşını göstermektedir. |
Yeniden Dolum | (refill) Daha önce içinde viski yıllandırılmış fıçıları tanımlayan bir terim |
Yer maltlaması | Islatılan arpaların damıtımevinin yerine serilmesi ve elle havalandırılarak maltlanması işlemi. Çok az damıtımevinde süren oldukça yorucu bir işlemdir. |
Oloroso | Koyu renkli bir şeri türü. Viski olgunlaştırmak için Oloroso fıçıları sıklıkla kullanılmaktadır. |
O | |
Çavdar | Genellikle Amerika’da viski yapımında kullanılan bir tahıl çeşidi. |
Çift Damıtım | İskoç viskilerin neredeyse tamamında uygulanan damıtım yöntemi. İlk damıtımda %10-20 düzeyinde alkol elde edilirken ikinci damıtımda bu oran %63 -72’ye çıkar. |
Çikolata Maltı | Fırınlama işlemi uzun tutulmuş, yanık malt |
Ü | |
Üçlü damıtım | Genellikle İrlanda viskilerinde uygulnan bir damıtım şeklidir. Viski 2 kez değil 3 kez damıtılır ve daha rahat içimli bir karakter kazanır. İskoçya’da Auchentoshan ve Springbank de üç kere damıtım yöntemini kullanmaktadır. |
Şeri | İspanya’nın Jerez bölgesinde üretilen alkolü artırılmış bir şarap türü. Fıçıları viski endüstrisinden çok sık kullanılmaktadır. |
Notice: is_search işlevi yanlış çağrıldı. Koşula bağlı sorgu kod imleri sorgu çalıştırılmadan önce yürütülmezler. Öncesinde her zaman yanlış değerini döndürürler. Ayrıntılı bilgi almak için lütfen WordPress hata ayıklama bölümüne bakın. (Bu ileti 3.1.0 sürümünde eklendi.) in /home/u6239310/public_html/wp-includes/functions.php on line 6078
Notice: is_feed işlevi yanlış çağrıldı. Koşula bağlı sorgu kod imleri sorgu çalıştırılmadan önce yürütülmezler. Öncesinde her zaman yanlış değerini döndürürler. Ayrıntılı bilgi almak için lütfen WordPress hata ayıklama bölümüne bakın. (Bu ileti 3.1.0 sürümünde eklendi.) in /home/u6239310/public_html/wp-includes/functions.php on line 6078
Notice: is_feed işlevi yanlış çağrıldı. Koşula bağlı sorgu kod imleri sorgu çalıştırılmadan önce yürütülmezler. Öncesinde her zaman yanlış değerini döndürürler. Ayrıntılı bilgi almak için lütfen WordPress hata ayıklama bölümüne bakın. (Bu ileti 3.1.0 sürümünde eklendi.) in /home/u6239310/public_html/wp-includes/functions.php on line 6078
Notice: is_feed işlevi yanlış çağrıldı. Koşula bağlı sorgu kod imleri sorgu çalıştırılmadan önce yürütülmezler. Öncesinde her zaman yanlış değerini döndürürler. Ayrıntılı bilgi almak için lütfen WordPress hata ayıklama bölümüne bakın. (Bu ileti 3.1.0 sürümünde eklendi.) in /home/u6239310/public_html/wp-includes/functions.php on line 6078
Notice: is_feed işlevi yanlış çağrıldı. Koşula bağlı sorgu kod imleri sorgu çalıştırılmadan önce yürütülmezler. Öncesinde her zaman yanlış değerini döndürürler. Ayrıntılı bilgi almak için lütfen WordPress hata ayıklama bölümüne bakın. (Bu ileti 3.1.0 sürümünde eklendi.) in /home/u6239310/public_html/wp-includes/functions.php on line 6078
Notice: is_feed işlevi yanlış çağrıldı. Koşula bağlı sorgu kod imleri sorgu çalıştırılmadan önce yürütülmezler. Öncesinde her zaman yanlış değerini döndürürler. Ayrıntılı bilgi almak için lütfen WordPress hata ayıklama bölümüne bakın. (Bu ileti 3.1.0 sürümünde eklendi.) in /home/u6239310/public_html/wp-includes/functions.php on line 6078
Viski Kültürü
Türkiye Viskide Top 10 Listesine Girdi
15 Şubat 2024'te Scotch Whisky Association'ın yayımladığı verilerde değerde (GBP) +%24, volümde (şişe sayısı) +31 büyüme gösteren Türkiye artık ilk 10 viski ülkesi arasında yer alıyor
Tullamore D.E.W Yani Tasarımıyla Karşımızda
İrlanda'nın en sevilen viskilerinden Tullamore D.E.W Yani Tasarımıyla Karşımızda
Viskiyle Dünya Turu / 29 Şubat 2024
Viskiyle Dünya Turu eğitimi 29 Şubat 2024'te Grand Hyatt Hotel Istanbul The Library salonunda gerçekleşecek.
Dünyanın En Eski Viskisi
İskoçya'da Blair Şatosu’nda gizli bir kilerde bulunan viskilerin 1833’te damıtıldığı saptandı ve dünyanın en eski viskisi olarak kayıtlara geçti.
GAULT & MILLAU 2024 Türkiye Rehberi Açıklandı
4 Aralık 2023 Pazartesi günü Çırağan Palace Kempinski'de gerçekleştirilen bir törenle GAULT & MILLAU 2024 Türkiye rehberi açıklandı
VIII. Uluslararası Gastromasa Gastronomi Konferansı
VIII. Uluslararası Gastromasa Gastronomi Konferansı 4-5 Kasım tarihlerinde “Geography” teması ile Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek.